Ο Κάντζι Γουατανάμπε είναι ο υπεύθυνος του τομέα δημόσιων ζητημάτων στο δημαρχείο της πόλης όπου διαμένει. Ένας τυπικός γραφειοκράτης θα έλεγε κανείς. Μόνιμα απασχολημένος, χωρίς να κάνει ουσιαστικά τίποτα, παρά μόνο να διατηρεί τη θέση του. Ο βίος του επί τριάντα συναπτά έτη υπηρεσίας στο δήμο μπορεί άνετα να χαρακτηριστεί σαν μία ανιαρή ρουτίνα. Τίποτα καινουρίο δε συμβαίνει ποτέ. Αυτό μέχρι τώρα. Ο Κάντζι Γουατανάμπε έχει καρκίνο του στομάχου.
Ο Κουροσάβα κάνει δώρο στην ανθρωπότητα άλλο ένα αριστούργημα, μια απο τις πιο άρτιες και ανθρώπινες ταινίες που έχουν γυριστεί ποτέ. Τι να πρωτόπει κανείς για την τεχνική μαεστρία που διαθέτει βλέποντας το εκάστοτε πόνημα του; Ειδικά αν σκεφτεί πότε γυρίστηκαν τα περισσότερα. Απίστευτη αίσθηση του κάδρου, υπέροχο μοντάζ και καταπληκτική οπτική αφήγηση, με εικόνες που μπορούν άνετα να γίνουν εξώφυλλο σε νουβέλες εποχής. Ο Κουροσάβα φαίνεται φορές να έχει ανεξάντλητα αποθέματα άσσων στο μανίκι του. Είναι ένας σκηνοθέτης απο εκείνους που βλέποντας τα έργα τους, μπορείς πολύ εύκολα να αντιληφθείς το μεράκι να ξεχειλίζει απο παντού. Πέρα και πάνω απο όλα αυτά βέβαια, σε ταινίες σαν το Ikiru καταλαβαίνεις πόση ψυχή κουβαλούσε μέσα του.
Ο Γουατανάμπε (Τακάσι Σιμούρα) μαθαίνει λοιπόν ότι έχει το πολύ έξι μήνες ζωής. Τι κάνει συνήθως ένας άνθρωπος στη θέση του μετά το αρχικό σοκ; Απολογισμό φυσικά. Αποξενωμένος απο τον γιό του, για τον οποίο υποτίθεται θυσίασε τη ζωή του μετά τον θάνατο της γυναίκας του, και έχοντας αφήσει τόσο πολύ χρόνο να πάει χαμένος, αποφασίζει επιτέλους να ζήσει.
Στην προσπάθεια του αυτή τον βοηθάει αρχικά ένας συγγραφέας βιβλίων φαντασίας δεύτερης διαλογής. Ένα ρεμάλι ουσιαστικά θα έλεγε κάνεις. Ένα ρεμάλι που συγκινείται όμως απο την κατάσταση του και τη δύναμη ψυχής του να αντιμετωπίσει κατάματα, ενόψει του επικείμενου χαμού του, τον ελεύθερο βίο που στερήθηκε επι δεκαετίες. Περνάνε μαζί λοιπόν μια βραδιά, η οποία εξελίσσεται σε έναν, ηδονιστικό σχεδόν, ύμνο προς τη ζωή και τις χαρές της. Η αντιδιαστολή του μελλοθάνατου Γουατανάμπε με το πλήθος των ανθρώπων που ζουν ανέμελα στο ρυθμό της εποχής είναι ξεκάθαρη και συγκινεί στη σκηνή που ήρωας μας τραγουδάει μέσα σε ένα κέντρο διασκέδασης ένα παλιό παραδοσιακό τραγούδι, που μιλάει για το πόσο πρόσκαιρη είναι η νιότη και πόσο φευγαλέα η ζωή.
Ο πρωταγωνιστής τις επόμενες μέρες τις περνάει κυρίως με την παρέα μια νεαρής υφιστάμενης του στο δημαρχείο, η οποία τον γύρευε ούτως ή άλλως ώστε να βάλει σφραγίδα στη αίτηση παραίτησης της. Η κοπέλα είναι ένα άτομο φρέσκο και χαρούμενο, επομένως ο Γουατανάμπε κατά κάποιο τρόπο νιώθει ότι παίρνει ζωή απο την παρουσία της και επιζητάει να είναι μαζί όσο το δυνατόν περισσότερο.
Αυτό απο ένα σημείο και ύστερα αρχίζει και γίνεται λίγο αλλόκοτο για την νεαρή, η οποία δεν γνωρίζει τίποτα για την κατάσταση του Γουατανάμπε. Όταν του ζητάει τον λόγο, ο ήρωας απρόθυμα δίνει τις απαραίτητες εξηγήσεις, αλλά καταλαβαίνει και ο ίδιος ότι αυτό το πράγμα που συμβαίνει είναι ουσιαστικά μια διαφυγή απο την πραγματικότητα. Κάτι που δεν δίνει καμία αξία στον λίγο χρόνο που του έχει απομείνει. Εκείνη τη στιγμή συμβαίνει στο κεφάλι του μια αποκάλυψη και σε μια απο τις πιο συμβολικές σεκάνς της ιστορίας του σινεμά, αποχωρίζεται την κοπέλα, ενώ παράλληλα στο υπόβαθρο ακούγονται κάμποσα νεαρά κορίτσια να τραγουδούν το "happy birthday to you" στην εορτάζουσα φίλη τους που μόλις εισήλθε στον χώρο που βρισκόντουσαν. Ο νέος εαυτός του μόλις έχει γεννηθεί. Η κοπέλα διαισθανόμενη τη βαρύτητα της στιγμής μένει παγωμένη να "αφουγκράζεται" τι έχει μόλις συμβεί. Μια πραγματικά συγκλονιστική και βαθιά υπαρξιακή σκηνή.
Μετά απο λίγο, το φιλμ κάνει μια μετάβαση πέντε μηνών μπροστά στο χρόνο, στο μνημόσυνο του Γουατανάμπε, όπου ένας σημαντικός αριθμός δημοτικών αξιωματούχων και υπαλλήλων είναι μαζεμένοι να αποδώσουν τιμή. Όταν αποχωρούν τα μεγάλα κεφάλια του δήμου, αυτό που ακολουθεί απο τους εναπομείναντες παριστάμενους είναι μια αλληλουχία αναδρομών στο παρελθόν και το πως πέρασε τους τελευταίους του μήνες ο ηρωάς μας.
Μαθαίνουμε λοιπόν ότι έδωσε πολύ μεγάλο αγώνα ώστε να γίνει πάρκο ένας χώρος με βρώμικα λιμνάζοντα νερά, μια εστία μόλυνσης επι της ουσίας, που αποτελούσε σοβαρό πρόβλημα για τους δημότες. Τα έβαλε όχι μόνο με την οκνηρή και παχύδερμη γραφειοκρατία, αλλά ακόμα-ακόμα και με τον υπόκοσμο. Με απαράμμιλη επιμονή, άλλα και με μια στωικότητα στην αδιαφορία και την υποτίμηση, σχεδόν μαρτυρική. "Δεν έχω χρόνο να είμαι θυμωμένος με τους ανθρώπους" λέει χαρακτηριστικά σε κάποια φάση ο Γουατανάμπε.
Αν ήθελα πραγματικά να καλύψω κάθε μάθημα ζωής και συμβολισμό της ταινίας, θα έπρεπε να γράψω ίσως άλλο τόσο κείμενο. Ο Τακάσι Σιμούρα (με συμμετοχές και σε άλλες ταινίες του Κουροσάβα, όπως "Οι 7 σαμουράι", "Ο θρόνος του αίματος", "Yojimbo"και "Sanjuro") δίνει μια "απο καρδιάς" ερμηνεία που δεν πέφτει στην παγίδα του μελό (πως θα μπορούσε άλλωστε με τον τεράστιο Ακίρα να τον καθοδηγεί), άλλα πείθει για την αλήθεια της και ξυπνάει πλήθος συναισθημάτων. Ο πρωταγωνιστής είναι αδύναμος απο την ασθένεια και φοβισμένος, αλλά τόσο δυνατός και ατρόμητος παράλληλα. Καταλαβαίνεις πως η καταδική του είναι και η αιτία της προσωπικής του υπέρβασης. Ο τρόπος που κοιτάζει, στιγμές αγγίζει το μεταφυσικό. Όλο το υπόλοιπο καστ τον πλαισιώνει εξαιρετικά. Το μόνο θεματάκι που έχει για εμένα το φιλμ είναι ότι ίσως "απλώνει" λίγο παραπάνω φορές. Δεν μπορείς να κατηγορήσεις όμως μια ιδιοφυία, που έχει τόσα να πει σε μια ταινία, για κάτι τέτοιο. Θα πάρει το χρόνο της όπως εκείνη νομίζει.
Τα πολλά λόγια είναι φτώχια και ήδη χρησιμοποίησα αρκετά. Ένα αδιαμφισβήτητο "must see" στο βιβλίο μου.
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ 9,5/10